تعریف موکسی باسیون :
موکسی باسیون یا فیتیله گذاری عبارتند از درمان بیماری و یا پیشگیری از بروز آن به کمک حرارت دادن نقاط یا محلهای معینی از بدن . نام چینی آن طب سوزنی Zhen Jiu به معنی سوزن زدن و سوزاندن در برگیرنده مفهوم کاربرد موکسی باسیون نیز میباشد. موکسا باسیون نیز مانند طب سوزنی به منظور متعادل کردن جریان Qi در یین و یانگ به کار میرود.
چندین فرضیه در رابطه با اثر سوزن در بدن وجود دارد :
هر کدام از ارگانهای زانگ وظایف متفاوتی دارند و در عین حال ارتباط نزدیکی با هم دارند که باعث حفظ تمام اعمال بدن میشود و اهمیت این موضوع در تشخیص بالینی سندرومها و درمان بیماریها میباشد .
تعداد 6 ارگان zang با نامهای قلب – کبد- طحال – ریه – کلیه و غشا خارجی قلب ( پریکارد ) است که عملکرد فیزیولوژیکی اصلی آنها کنترل و ذخیره اساسی انرژی حیاتی چی Qi و خون و مایع بدن میباشد.
نسخه های تک دارویی
نسخه شماره 1 دارو : ریشه و ریزم ریوند چینی ( Rheum officinale )
مقدر مصرف : 1 تا 4 گرم طرز تهیه : مقدر فوق را که قبلا کوبیده شده است در یک فنجان آب جوش ریخته مدت یک ساعت باقی بگذارید تا دم بکشد سپس آنرا صاف کرده صبح و شب هر بار یک فنجان یک ساعت بعد از غذا میل کنید .
توجه : این دارو در زنان حامله و در افرادیکه سنگ در مثانه یا دستگاه ادراری دارند نباید مصرف شود .
عملکرد و وظایف معده
معده مهمترین اندام یانگ است. معده به همراه طحال به عنوان ریشه چی پس-آسمانی شناخته شده اند چون منشا تمام چی و خون تولیدشده بعد از تولد است (برعکس چی قبل-آسمانی که در زمان انعقاد نطفه تشکیل می شود). سوالات ساده در فصل ۸ می گوید: طحال و معده ماموران مسئول ذخیره غذا هستند و ۵مزه از آن مشتق می شود. سوالات ساده در فصل ۱۱ می گوید: معده دریای آب و دانه است و منبع بزرگ غذا برای ۶ اندام یانگ است، ۵ طعم وارد دهان می شود تا برای تغذیه ۵ اندام یین در معده ذخیره شود و بنابراین مزه های ۵ اندام یین و ۶ اندام یانگ همه از معده مشتق می شود.
عملکردها و وظایف طحال
وظیفه اصلی طحال کمک به عمل گوارش معده میباشد که این کار را از طریق تبدیل و انتقال جوهره غذا، جذب مواد غذایی و جداسازی بخش‌های قابل‌استفاده از بخش‌های غیرقابل استفاده غذا انجام میدهد. طحال اندام اصلی در تولید چی است: از غذا و مایعات مصرف شده، چی غذا را که اساس تشکیل چی و خون است را استخراج می کند. در واقع چی غذای تولید شده توسط طحال با هوای موجود در ریه ها ترکیب می شود تا چی تجمع که خود اساس تشکیل چی حقیقی است، شکل گیرد.
عملکردهای کلیه
کلیه ها غالبا “ریشه حیات” یا ریشه چی پیش – بهشتی (Pre-Heaven Qi) در نظر گرفته می شوند چرا که کلیه ها، جوهره ای که در شکل پیش-آسمانی خود از والدین منشا گرفته و در زمان انعقاد نطفه ساخته شده را ذخیره می کنند. این جوهره، بنیه ما را معین و بنابراین توصیف کلیه ها به عنوان ریشه حیات نیز به همین خاطر است.
از آنجایی که کلیه ها جوهره را ذخیره می کنند، نخستین عملکرد کلیه ها کنترل تولد، رشد، تولیدمثل و نمو می باشد. کلیه ها Marrow را نیز تولید، ذهن را سرشار و استخوان ها را کنترل می کنند، خانه نیروی اراده (Zhi) بوده و دروازه حیات (وزیر آتش) را در کنترل دارند.
کلیه ها اساس تمام انرژی های یین و یانگ بدن هستند.
مثانه مسئول ذخیره سازی و دفع ادرار است. همانطور که قبلا بحث شد، ریه، طحال و کلیه ها همه در سوخت و ساز مایعات و تنظیم توزیع آب در بدن نقش دارند.
“آب کثیف و تیره ای که توسط کلیه ها جمع آوری شده است که نمیتواند توسط بدن مورد استفاده مجدد قرار گیرد به مثانه برای دفع ادرار فرستاده می شود.
