فرق اسپوندیلولیزیس با اسپوندیلولیستزیس چیست
اسپوندیلولیزیس (Spondylolysis)
اسپوندیلولیزیس یک نقص استخوانی در مهره (قسمت ایسم مهره یا Isthmus ) است که مربوط به عقب مهره در ناحیه ای بین پدیکول و لامینا یعنی پارس اینترآرتیکولاریس (Pars Interarticularis) ایجاد می گردد.
اجزای یک مهره در تصویر زیر نشان داده شده است:
اسپوندیلولیزیس یک عیب مهره ای یک طرفه بدون لغزش است(برخلاف اسپوندیلولیستزیس که همان لغزش مهره است).اسپوندیلولیزیس بیشتر در فقرات کمری و در مهره پنجم کمر دیده می شود.
تصاویر ذیل اسپوندیلولیزیس(نقص ایسم مهره) و اسپوندیلولیستزیس(لغزش مهره)را نشان می دهد:
اسپوندیلولیزیس اگر دوطرفه و بدون لغزش مهره باشد به آن Pre Spondylolisthesis می گویند.
مهمترین علل اسپوندیلولیزیس عبارتنداز:
1-عوامل مادرزادی
2-شکستگی
3-فعالیت های تکراری(بویزه در ورزشکاران)
اسپوندیلولیزیس در رادیوگرافی نمای مایل(Oblique) دیده می شود ولی در نمای جانبی(Lateral)مشاهده نمی گردد.
اسپوندیلولیستزیس( Spondylolisthesis)
در اسپوندیلولیستزیس یا لغزش مهره، بخشی از مهره بالایی یا تمام قسمت آن مهره روی مهره پایینی لیز می خورد.شایع ترین حالت لیزخوردگی, حرکت مهره پنجم کمر(L5) بر روی مهره خاجی یا ساکروم(S1) است.
تصویر زیر:
عواملی چون فشار شدید,شکستگی ها,تومورها,برخی از عوامل مادرزادی و یا تغییرات تخریبی در ناحیه مفاصل پشتی مهره ها (مفاصل فاست) می توانند باعث بروز این حالت شوند.
اسپوندیلولیستزیس ممکن است به علت اختلال یا ضایعاتی در نواحی لامینا، پدیکول، مفاصل فاست و پارس اینترآرتیکولاریس مهره های ستون فقرات ایجاد شود.
دو نوع اسپوندیلولیستزیس در شکل زیر (یکی ضایعه در ناحیه مفاصل فاست بنام اسپوندیلولیستزیس تخریبی یا دژنراتیو و دیگری شکستگی در قسمت پارس اینترآرتیکولاریس):
عواملی که باعث ایجاد درد در اسپوندیلولیستزیس می گردند ممکن است درارتباط با فشار به موارد زیر باشند#:
*لیگامان های طولی قدامی، خلفی و بین خاری
*سخت شامه (Dura mater)
*جسم مهره
*مفاصل فاست (آپوفیزیال)
*عضلات
*طناب نخاعی یا ریشه های اعصاب نخاعی
منابع (References)
-ناصری, نسرین, فیزیوتراپی در ضایعات ارتوپدیک,انتشارات صبح سعادت, چاپ اول, شابک:4-7-93408-964
-اعلمی هرندی, بهادر, اصول ارتوپدی و شکسته بندی, چاپ ششم,نشر فروغ اندیشه
-#طیبی، عبداله. محسنی فر، هلاکو. آشناگر، زینت. ترجمه ساختار و عملکرد ستون مهره ای لوانجی-نورکین. ناشر قلم علم
-فراهانی,محمد,ترجمه تکنیکهای توانبخشی در طب ورزش,انتشارات سرواد,چاپ اول,شابک:0-01-7273-964
