دوره کاربردی آموزش طب سنتی

حذف سرکه از غذا

حذف سرکه یکی از ظلم هایی است که توسط گروهی از پزشکان دامن زده شده است. تحت اینکه که سرکه برای اعصاب مضر و سبب زخم معده می شود. در صورتی که رازی، رساله ای تحت عنوان رساله سرکه دارد که هزار خاصیت برای سرکه بیان کرده است.
سرکه در طب سنتی به عنوان یک حمل کننده (Carrier) محسوب می شود. حمل کننده ماده ای است که داروها را جهت مصرف به اعضای مورد نیاز می رساند.
(نکته: عسل هم یک حمل کننده بسیار مهم به حساب می آید)

طبق تحقیقات، سرکه در کاهش کلسترول، چربی و قند خون، نقش به سزایی دارد. همچنین سرکه سبب گشاد شدن عروق و بهتر شدن جریان خون می شود؛ به هضم غذا کمک کرده و صفرا بُر است؛ ضدعفونی کننده و موجب از بین رفتن رسوبات و املاح مضر است.

نکته: طبیعت سرکه سرد است و افراد بلغمی و سوداوی باید در مصرف آن دقت نمایند. چنانچه افراد سرد مزاج در مصرف سرکه (بدون مصلحات) زیاده روی کنند، ممکن است موجب افت فشارخون و بی حالی گردند. بنابراین افراد سرد مزاج باید سرکه را با عسل و یا شیره خرما مصرف نمایند.

آیا خون ورید (اهدا شده) با خون حجامت تفاوتی دارد؟

در طرحی پژوهشی که در بیمارستان لقمان حکیم تهران انجام شد، فاکتورهای بیوشیمی موجود در خون وریدی (خون اهدا شده) را با خون حجامت، همزمان مقایسه گردید که تفاوت‌های فاحشی مشاهده شد. طوری که فقط میزان کلسترول خون حجامت، 5/2 برابر بیشتر از خون ورید بود، بنابراین برای کاهش میزان کلسترول خون، انجام حجامت بسیار مفید است. همزمان سم موجود در خون حجامت را با سم خون وریدی مقایسه شد که کشف شد سم موجود در خون حجامت ۲۳ برابر سم خون وریدی بود که با توجه به فراوانی مسمومیت‌های غذایی، شیمیایی، آلرژیک و تنفسی که بر اثر پراکندگی سرب و آلاینده‌های دیگر در محیط‌های صنعتی و عمومی و شهرهای بزرگ وجود دارد، حجامت برای مقابله با این تهدیدات جانی کافی است. و در کتاب شناخت طبایع جلد ۲ آمده است: مثلا اگر اسید اوریک در خون کسی 5/8 باشد در خون حجامت او 5/9 است یا اینکه هماتوکریت در خون کسی که ۴۵ است در خون حجامت او ۸۰ است.

علائم زیادی اخلاط چهار گانه

غلبه خون (دم)

سنگینی سر سرخی رخسار و زبان جستن رگهای جهنده سر، کاهلی در اعضاء (کسالت) میل به خواب خواب زیاد (پر بازده) سنگینی خواب صبحگاهی خمیازه وزوزدر گوش نبض مکرر، رنگهای سرخ در خواب، دمل و جوش در بدن خونریزی بین دندانها سرخی ادرار خفقان سرعت رشد موها زیاد سیاهی غلیظ و ماندگار مو بزاق عادی و رطوبت و تعریق زیاد بزرگی اندام دست و پا حرکات بدن چست و چالاک است ناساز گار با غذاها ی گرم شیرینی وضعیت و چشم معمولی (از نظر پف و گودی زیر چشم) پر انرژی آلرژی بهاره شیوع سنی تا بیست سال، میل جنسی زیاد و توانمند.

اخلاط

تعریف: اخلاط جمع خلط است و خلط بنا به تعریف صاحب کتاب قانونچه از این قرار است:
"خلط در اصطلاح جسم تر و روانی را گویند که غذا نخست بار، بدان تبدیل می یابد. "
اخلاط چهارند:

• خون (دم) که گرم استوتر
• صفرا که گرم است و خشک
• بلغم که سرد است و تر
• وسودا که سرد است و خشک

"هر یک از این چهار، به دو نوع طبیعی و غیر طبیعی تقسیم می گردد. "

جدول بازتاب روانی و رفتاری مزاج‌های مختلف

ردیف

	دموی	صفراوی	سوداوی	بلغمی
۱	علاقه به ادبیات و موسیقی	گاهی علاقمند به ادبیات کاهی علاقمند به ریاضی	علاقه به حسابگری و مسائل فنی	گرایش به علو عقلی و ریاضیات
۲	استعداد شاعری	دارای استعداد خشونت و بدخلقی	همه سو نگر - تیزهوش	حسابگر و محتاط
۳	علاقه به طبیعت	پاییز و زمستان را دوست دارد	بهار و تابستان را دوست دارد	بد بهار و بد تابستان
۴	اهل عشق و محبت	گاهی عاسق، گاهی فارق	کم احساس و منطقی	منطقی و عاقل
۵	بلند پرواز	گاهی با اراده، گاهی سست	میانه‌رو و محتاط	میانه‌رو - محتاط و گاهی ترسو
۶	دوراندیش	گاهی پر انرژی گاهی کم انرژی	کم انرژی و مداومت در انجام کار	تجارت پیشه
۷	اهل خیر و معنویت	دارای استعداد معنوی (مقطعی)	تمایل کم به معنویت	آرام - منزوی و دارای حرکات کند
۸	خوش اخلاق و خوش رو	تندو تیز و بی قرار	ناآرام و همیشه در فکر	گذشته‌نگر
۹	شجاع و جسور	گاهی پرجرات گاهی آرام	دارای وسواس و نگرانی و دودلی	ظریف و ریزبین - حساس
۱۰	دارای توان ریسک	پرخاشگر	بدون توان ریسک	منظم - دقیق
۱۱	اعتماد به نفس بالا	ناآرام، دو دل	انتقامجو	دارای استعداد افسردگی
۱۲	دارای استعداد شقاوت (آنی)	گاها باعث رنجش دیگران می شود	مجذوب نمی شود	بدون استعداد ریسک
۱۳	سخاوتمند	تیزبین و دقیق در برخی ابعاد	میل جنسی فراوان - توان جنسی کم	اهل سازش - متاثر ار دیگران - بی اراده
۱۴	تنوع طلب و بی علاقه به کار تکراری	مقید به اصول، منظم و حساس	فکر و خیال فراوان	درون‌گرا - خودخور - منفی باف
۱۵	بی نظم	آینده‌نگر و گاها خیالباف و دقیق در تصمیم‌گیری	بدبین - حساس - نگران	نیازمند محبت
۱۶	نوع دوست	حاضرجواب - باهوش	منظم	کینه توز
۱۷	بد حال در تابستان	گاها سخاوتمند	خودخور (درون‌گرا)	فراموش‌کار - کندذهن
۱۸	دارای هوش و حافظه برتر	میل بالای جنسی و توان جنسی متغییر	اهل جنجال و جدال	بی‌علاقه به یادگیری
۱۹	میل و توان جنسی زیاد	سریع، چالاک و پرانرژی	تیزبین و با دقت همه جانبه	میل جنسی کم و توان جنسی کم
۲۰	سریع، چالاک و پرانرژی	پرحرف	لجباز و یک دنده و پافشاری در انجام کارها	راحت و بی‌قید به اکثر مسائل

علائم غلبه اخلاط چهارگانه در مزاج‌های مختلف

دستگاه مربوطه

	صفرا	سودا	معتدل	دم	بلغم
رنگ پوست	زرد گون یا گندم گون روشن	سبزه رو	گندم گون	گندم گون متمایل به گل خون	سفید یا سیاه
رطوبت پوست	خشک بویژه در صورت و دست	خشک در همه اندام‌ها	نه خشک و نه مرطوب	غیرمرطوب	مرطوب
منافذ پوست	گاهی درشت یا ریز	متوسط و ریز	متوسط	درشت	ریز
گرمی و حرارت پوست	گاهی سرد گاهی خیلی گرم	همیشه سرد	گرم	زیاد گرم	سرد
رنگ مو	خرمایی-مشکی	خرمایی-مشکی	مشکی	مشکی و خرمایی تیره	خرمایی روشن - بور
ضخامت	کلفت	کلفت	متوسط	خیلی ضخیم	نازک
پیچشش مو	با فر درشت	مجعد	صاف برجسته	با فر درشت و برجسته	بدون فر و لخت و صاف
نرمی و چربی پوست	چرب و خشک	خشک	نه چرب و نه خشک	چرب و مرطوب	نرم
پراکندگی مو در بدن	کم	کم	در سینه، شانه و کمر مقداری پر	بدن، سر و سنه پر مو	بدون مو
ریزش مو در سر	ریزش موی جلوی سر	ریزش مو ندارد	ریزش مو ندارد	ریز موی متوسط سر	بدون مو
رنگ چشم	میشی	میشی تیره	قهوه‌ای	مشکی	میشی روش تا آبی
رنگ اسکلرا	سفید مایل به زرد	سفید مایل به طوسی	سفید شفاف	سفید مایل به قرمزی	سفید مات و بیحال
رنگ لب	گاهی قرمز با لب ترک خورده	تیره رنگ	قرمز شرابی	قرمز تیره	قرمز کمرنگ
برجستگی شکم	کمی برجسته	شکم فرورفته	شکم متوسط و عضلانی	شکم بزرگ و عضلانی مرطب	شکم بزرگ و دارای پیه و چربی
استخوان‌بندی	شانه‌ها متوسط و کمر و ساق کمی پهن	شانه‌ها باریک و کمر و ساق باریک	شانه‌ها و سینه برجسته و کمر و ساق درشت	شانه‌ها برجسته سینه درشت و کمر و ساق درشت	شانه‌ها درشت و کمر و ساق درشت تر
اندام	باریک متوسط	باریک خشک کشیده	متوسط	درشت با شانه پهن و سر بزرگ	متوسط با سر متوسط و اندام میانی درشت
برجستگی عروق	رگ‌های نیمه آشکار و درشت	رگ‌های نیمه آشکار نازک	رگ‌های آشکار، درشت و پهن	رنگ‌های آشکار پر	رگ‌های پنهان
عضلات اندام	ماهیچه‌های کشیده و متوسط	ماهیچه‌های کشیده و باریک	ماهیچه‌های پر و کشیده	ماهیچه‌های درشت و کشیده	ماهیچه‌های نرم
گرمی و حرارت دست	گرم	سرد	نه گرم نه سرد	دست خیلی گرم	سرد
گرمی و حرارت پا	گاهی سر و گاهی گرم	همیشه سرد	گرم	خیلی گرم	سرد
زیر ناخن	قرمز و زرد	تیره رنگ	قرمز شرابی	قرمز پررنگ	متمایل به بی رنگی

مزاج غذاها

سرد و خشک

	گرم و خشک	گرم و خشک	گرم و تر	سرد و تر	سرد و تر
مفید برای دموی مضر برای سوداوی	مفید برای بلغمی مضر برای صفراوی	مفید برای بلغمی مضر برای صفراوی	مفید برای سوادوی مضر برای دموی	مفید برای صفراوی مضر برای بلغمی	مفید برای صفراوی مضر برای بلغمی
ارزن	سیاه دانه	آویشن	انبه	سیرابی	اسفرزه
ازگیل		بادام کوهی	انگور	شاه توت	اسفناج
آلو زرد	سیب	بادام هندی	اوا سیاه	شفتالو	آلبالو
بلوط	سیر	بادمجان	آناناس	شلیل	آلو سیاه
پنیر	شاهی	برگ بو	بادام درختی	شور	آلو بخارا
ترشک	شنبلیله	بزرک سیاه	بادام زمینی	شیر	باقلا
خشخاش	شور	بزرک قهوه ای	بالنگو	قارچ	بالنگ
ذرت	شوید	بولاق اوتی	به	کاهو	بامیه
ریش بز	فرنجمشک	بی بر	پاپایا	کدو خورشتی	بتابی
زالزالک	فلفل دلمه	پسته	تخم ریحان	کره	برنج
زیتون کال	فلفل سبز	پسته کوهی	تخم شربتی	کله و پاچه	بکرائی
سماق	فلفل سفید	پونه	تخم آفتابگردان	کیوی	بلمک
سنجد	فلفل سیله	پونه کوهی	تخم خربزه	گرمک	بید خونی
سنگک	فلفل قرمز	پیاز	تخمه دسته انبو	گریپ فروت	پرتغال
شاه بلوط	فندق	پیازچه	تخمه طالبی	گوجه فرنگی	پرتقال مربائی
شاه دانه	کاکائو	ترب سفید	توت سفید	گوشت اردک	تخم مرو
شنگ	کرفس	ترب سیاه	خربزه	گوشت انواع ماهی	تخمه کدو
عدس	کلم برگ	ترخون	دسته انبو	گوشت بز	تخمه گرمک
غازیانی	کلم بروکلی	تره	زردک	گوشت خروس	تخمه هندوانه
قره قروت	کنگر	تره فرنگی	زیتون رسیده	گوشت گاو	توت فرنگی
کشک	کنگر فرنگی	توت خشک	سیب زمینی ترشی	گوشت گوساله	جو
گشنیز	گردو	جعفری	شقایل	گوشت میگو	خامه
گوجه سبز	گل کلم	جوز هندی	شلغم	لوبیا سبز	خرفه
لیو عمانی	گلبرگ	چلغوز	طالبی	لور	خیار سبز
ماش	گلپر	خردل	قدومه شهری	لیمو شیرین	دارابی
	گوشت شتر	خرما	قدومه شیرازی	ماست	دوغ
	لپه	دارچین	قیسی	ماست چکیده	ذغال اخته
	مرزه	دال عدس	کدو حلوایی	نارنج	زردآلو
	موسیر	رازیانه	کلم قمری	نخود فرنگی	سرشیر
	میخک	رزماری	کنجد	هلو	سلمک
	نارگیل	ریحان	گلابی	هندوانه	سیب زمینی
	نخود سفید	ریواس	گندم
	نخود سیاه	زردچوبه	گوشت آهو
	نعناع	زعفران	گوشت بلدرچین وحشی
	هل	زنجبیل	گوشت بوقلمون
	وانیل	زینان	گوشت جوجه مرغ
		سوسن گل	گوشت دل
			گوشت سار
			گوشت غاز

طب سنتی ایران

طب سنتی ایران با قدمت حدود ۱۰ هزار سال بسیار پر سابقه‌تر از طب سنتی چینی با قدمت ۵ هزار سال و طب سنتی هند با قدمت حدود ۲ هزار سال است و اساسا پایه و زیربنای طب در کل دنیا از طب سنتی ایران منشاء گرفته و بدون اغراق بایستی گفت در میان شاخه‌های متنوع طب جدید و مکم، طب سنتی ایران کاملترین، جامع‌ترین و اساسی‌ترین رشته است. در طب ایرانی، علم طب به دو شاخه نظری و عملی تقسیم می شود: در طب نظری بایستی طبیب به امور طبیعیه «اموزر هفتگانه ارکان، مزاج‌ها، اخلاط، اعضاء، ارواح، قوا و افعال» و اسباب و علل بیماری‌ها و دلایل و علائم آنها آگاهی و اشراف کامل داشته باشد.

طب مکمل complementary alternative medicine

طب مکمل از سال ۱۹۷۰ شروع به قوت گرفتن کرد و عملا با آشکار شدن مشکلات طب جدید غربی (عوارض بسیار شدید و شایع داروهای شیمیایی و جراحی‌ها و هزینه‌های سرسام‌آور آنها و رویکرد درمان علامتی بیماری‌ها (نه درمان خود بیماری) و فراموشی پیشگیری و حفظ سلامتی و ...)  زمینه برای رشد روزافزون طب مکمل بیشتر و بیشتر شد.