یبوست،پرهیزات,مفیدات ودرمان
تعریف یبوست：
یبوست از ,,یبس,, یعنی خشکی می آید.
اما هرجا حرف از یبوست می آید یک تعریف عام داریم یک تعریف خاص.
تعریف خاص：هرنوع خشکی وکمی حجم دفع را یبوست گویند.
تعریف عام：
هرنوع خشکی,کمی حجم وکمی مقدار ,سختی دفع, را یبوست گویند.
مقدار معتدل در دفع چیست؟
در منابع وگفته بزرگان آمده به ازای هروعده غذای کامل بایدیک دفع مدفوع داشته باشید.
اما درنهایت حداقل دفع را یک بار در روز قلمداد می کنیم.
یعنی اگر ما در روز سه یا دوبار غذا می خوریم ولی یکباردفع مدفوع داریم بایدبا اصلاح تغذیه واصول ابتدایی اصلاح عملکرد صورت پذیرد اما اگر روزی یک بارنیز دفع نداشتم باید از داروها وگاهی روشهای درمانی برای اصلاح مزاج یبوست استفاده کنیم.
از دیدگاه دیگر دونوع یبوست داریم：
یبوست کمی.
یبوست کیفی.
در یبوست کمی：یعنی از نظرمقدار مدفوع دفع شده باید به اندازه باشد.
دریبوست کیفی：کیفیت مدفوع دفع شده باید دارای اعتدال باشد.
مثلا شایدفردی به مقدارکافی مدفوع درطی روز از او دفع شود اما این مقدار مدفوع بافشارزیاد,بسیارسفت,خشک باشد,یا به جای دو دفعه دفع ۶ مرتبه برای دفع به محل تخلیه برود اما مدفوع تکه تکه وکم کم در هرمرحله بیاید.
دراینجا درست است مقدار دفع درست بوده اما نوع دفع ومدفوع نیزحاکی ازیبوست نوعی یبوست است.
امادسته بندی انواع یبوستها براساس مزاج：
۱_یبوست سودوای,
۲_یبوست صفراوی,
۳_یبوست(تنبلی) بلغمی.
یبوست سوداوی:::
این نوع یبوست درافرادیکه دارای سوء مزاج ,غلبه سودا(سردی وخشکی بیش ازحداعتدال) درکل بدن یا در دستگاه گوارش می باشنداتفاق می افتد.
یبوست صفراوی:::
این نوع یبوست به علت غلبه صفرا دربدن یا دستگاه گوارش یا حرارت بیش ازحدکبد اتفاق می افتدکه موجب تبخیرمایعات یا به علت حرارت بالای کبدموجب کشیده شدن بیش ازحد اعتدال رطوبت موجود در روده ها به سمت کبدبواسطه مکش زیادکبدازطریق رگهای ماساریقا اتفاق می افتد.
یبوست بلغمی:::
دراین نوع یبوست که لفظ عالم یبوست درخصوص آن صادراست به علت غلبه وزیادی رطوبت دستگاه گوارش ودرنتیجه ضعف حرکت دودی شکل روده هاست که موجب می شودغذا در روده ها ساکن بماند.
تذکر：
بقیه علل یبوست در این سه علل فوق می گنجد وبرخی نیز جنبه غلبه ماده واخلاط ندارندمانند یبوست بعلت انسداد وگرفتگیها در روده ها یا یبوست حاملگی که به علت فشارجنین بر روده ها عارض می شود.
اما درمان انواع یبوست:::
درمان یبوست سوداوی::
پرهیزازمصرف غذاهای سوداوی سردوخشک سرکه ترشی,غذاهای ثقیل وبدهضم و..
مصرف غذاهای دارای طبع گرم وتر مانند آش گندم,آبگوشت و...
مصرف روغن زیتون با آبگرم نیم ساعت قبل ازصبحانه وشام.همچنین,انجیرخشک,جوشانده فلوس وآبگرم ولعابدارهای گرم وتر.
باهر روشی گرمی وتری به روده هاومعده بدهید.
روغنمالی شکم وروده ها از بالا بسمت پایین.
در صورت نیاز مصرف مسهلات وتنقیه های قویتر.
درمان یبوست صفراوی:::
پرهیز از غذاهای طبع گرم وخشک ادویه جات,نمک,عصبانیت,حرارت زیاد,گوشتهای گرم,غذاهای خشک و...
مصرف غذاهای خنک وسرد وترمانند شیر,آش جو,آش ماست,شیربرنج,ماست وبرنج و...
دراین نوع یبوست باید از حرارت کبدوروده ها بکاهید ولعابدارهای خنک بفرد بدهید.
عرق,کاسنی,شاهتره,بالاخص آلوبخارا,سرکنگبین.
روغن بادام شیرین با آبگرم نیم ساعت قبل از صبحانه وشام مفید است.
یبوست (تنبلی)بلغمی:::
دراین نوع یبوست که بعلت سردی وتری زیاد گوارش وتنبلی بلغمی وضعف ریزش صفرا به روده ها اتفاق می افتدباید با غذاهای گرم وخشک به اصلاح مزاج پرداخت ودستگاه گوارش را گرم ونیرومندکرد.
انواع خوراکیهامانند ارده,عسل,فسنجان و...
پرهیز از موادوغذاهای بلغم زا مانند لبنیات,برنج,موز,آبسرد.گوشت مرغ,ماهی و...
داروهایی مانند آویشن,انجیرخشک,و...سودمنداست.
همچنین روغن مالی شکم باروغنهای گرم وبادکش گرم وخشک وپیاده روی.
