تفاوت مزاج معتدل از نامعتدل
تشخیص مزاج معتدل, از نامعتدل پنج راه دارد::
۱ - دست بر اندامها نهند اگر بدون علت خاصی، زیاد گرم باشد مزاج گرم است و اگر سرد باشد, مزاج نیز سرد است و در غیر اینصورت معتدل.
۲ - بر گوشت اندامها بنگرند اگر سخت باشد ,مزاج خشک است و اگر نرم باشد مزاج مرطوب می باشد.
۳ - بر اندامها و مقدار گوشت و پیه آنها بنگرند :
گوشت و پیه برابرباشد:: نشانه مزاج سرد و مرطوب است که سردی و رطوبت برابرند ولی اگر پیه و چربی بیشتر باشد سردی بیش از رطوبت می باشد.
زیادی گوشت باشد ::مزاج مرطوب
کمی گوشت باشد::مزاج خشک
زیادی چربی و پیه باشد:: مزاج سرد
کمی چربی و پیه باشد:: مزاج گرم
اگر گوشت و چربی بدن هردو کم باشد::نشانه مزاج گرم و خشک است.
دلیل وجود پیه و چربی بدن, وجود چربی در خون است که در اندامهای افراد سرد مزاج,, این چربی به واسطه سرمای طبع, فشرده شده و روی اندامهای سرد مثل پوست و غشاء و ... رسوب می کند و اگر مزاج گوشت نیز سرد باشد روی گوشت هم رسوب می کند. به همین دلیل است که چربی روی اندامهای گرم مثل قلب و جگر خیلی کمتر رسوب می کند و وجود چربی در بدن زنان هم بخاطر اینکه طبعشان سردتر از مردان می باشد, بیشتر است.
۴ - نگاه کردن به موی بدن::: حالات مو در مزاجهای مختلف به شرح ذیل می باشد::
مزاج گرم :: موی بسیار و پرپشت و معمولا چرب.
مزاج سرد :: موی کم و باریک, رنگ موی سرخ مایل به سپیدی و زردی.
مزاج خشک :: موی جعد(فر) و بر هم شکسته.
مزاج مرطوب:: موی راست و ناشکسته.
موی قهوه ای یا اشقر(سرخ مایل به نارنجی) نشانه تعادل مزاج است.
۵ - نگاه کردن به پوست :
پوست سرخ ,نشانه مزاج گرم
و پوست سفید ,نشانه مزاج سرد است.
پوست تیره با رنگ گرفته مزاج سرد را نشان می دهد.
ولی پوست سیاه شفاف, نشانه مزاج گرم و خشک است.
رنگ مایل به سیاهی پوست و نیز موی زیاد بدن و لاغری, از نشانه های مزاج گرم و خشک است.
سینه پهن و رگهای گشاد و نبض عظیم و دلاوری و عضله های برجسته و پیدا نشان دهنده اعتدال مزاج می باشد.
